Pronkerwt of Lathyrus is een eenjarige klimplant. Met zijn zacht golvende bloemen in de meest fantastische suikerspinkleuren, die ook nog eens verrukkelijk geuren. Ze vragen om geplukt te worden!
Lathyurus is familie van erwten en kapucijners, dat zie je aan de bloemen en peulen die precies op peultjes of doperwten lijken. Het grote verschil? Lathyrus bloeit voor de sier en niet voor het nut.
Bloeiende Lathyrus ziet er lief uit, maar gedraagt zich als een lastige kleuter. Maar als je voldoet aan onderstaande eisen, is de beloning een eindeloze bloei.
Kies een laagblijvende soort, ‘Bijou’ of ‘Cupid’, en plant die uit in een ruime pot. Steek losse takken in de aarde als klimhulp.
De plant is eenjarig en wil graag zaden produceren, maar zodra er veel goed gevulde peulen aan de plant hangen, stopt Lathyrus met bloemknoppen maken. Blijven plukken is de oplossing. Knip in de zomer elke 10 dagen de uitgebloeide en de verse bloemen (die kunnen in een vaasje) weg. Spaar de bloemknoppen.
Als de dagen korter worden en er minder bloemen verschijnen, laat je wat bloemen uitgroeien tot peulen. Als de peulen geel kleuren en de zaden zwart, zijn ze oogstrijp. Bewaar de zaden in een afgesloten blik op een koele plaats. Zo blijven ze kiemkrachtig. Start in het voorjaar met voorzaaien en het feest begint opnieuw.
Lathyrus is een klimmer en zoekt steun. Geef hem dat in de vorm van een stuk gaas, bamboestokken of wilgentakken, die je in een cirkel zet en bovenin bij elkaar bindt. Zaai bij elke stok 3 zaden. Of plant de voorgekweekte zaailingen hierbij uit. Draai de eerste scheuten met de zon mee in de klimhulpen.
De zaden van Lathyrus hebben een harde schil. Week ze een paar uur in een kom (regen)water tot ze iets rimpelig zijn. Zaai 3 zaden een halve centimeter diep in een turfpotje, gevuld met potgrond. Geef water en dek de pot af met een plastic zak of zet ze in een kweekkasje.
Na een dag of 10 ontkiemen de zaden en kruipt er een rank omhoog. Plant de zaailingen als ze 10 cm
hoog zijn rond eind april in de tuin. Ze bloeien dan rond de langste dag. Zaai je ze in mei buiten, dan bloeien ze later. Ze bloeien ongeveer 10 weken na het zaaien.
Vergeten te zaaien? Tuincentra of kwekers verkopen Lathyrus voorgekweekt in potten. Plant ze voorzichtig over in de tuin.
Een zaailing maakt een lange penwortel die kwetsbaar is bij het overpotten. Zaai ze daarom direct in een wc-rol gevuld met zaaigrond. Zaai twee zaden per rol en strooi ze af met een dun laagje zand. Zet deze rolletjes op een warme plek. Controleer ze vaak op droogte; het karton trekt veel vocht weg. Als de zaailingen 4 echte blaadjes hebben, plant je ze met rol en al op hun definitieve plek in de tuin. De wortels zullen door het karton heen groeien.
De best geurende soorten zijn eenjarig. Ze groeien en bloeien in hetzelfde jaar en sterven af in de herfst. De heerlijke geur zit ook in de naam verwerkt: odoratus.
Makkelijk, niet dat gedoe van elk jaar zaaien en steeds een andere plek zoeken. Lathyrus vernus is een vaste plant, die elk jaar opnieuw opkomt. Hij heeft wel de bloei, maar mist de geur. Bloeit al vroeg in april met kleine bloemen en groeit ook goed in de schaduw.
Lathyrus latifolius klimt niet echt, hij groeit met losse ranken. Laat hem tegen de kale onderkant van een vlinderstruik of sering leunen. Uiteindelijk kan hij in een jaar bijna drie meter hoog worden en bloeit in paarsroze, roze of wit. In de winter verdwijnt de plant, in het voorjaar loopt hij weer uit.
O.a. bij Bol.com en Tuincentrum Koeman.
Tekst: met dank aan Kwekerij Lathyrus.nl, Lathyrus.nl/de-kwekerij.
Het beste voor binnen & buiten Bestel de nieuwste Home & Garden Word abonnee
Hoi mijn laterus in mij in de volle grond gezaaid zijn nu zo hoog heel veel groen zeg maar,maar geen bloem te zien hoe kan dit ? Was de eerste keer zo jammer
Ik probeer nu voor de 2e keer lathyrus op een balkon met redelijk veel zon te laten bloeien. Ik ben vroeg begonnen met zaaien binnen in een kweekkasje. Na de vorst de plantjes met zaaibakjes meteen overgepot en naar buiten. Nu groeien de planten enorm snel, maar er is nog steeds geen bloem te zien (vorig jaar ook niet). Ik doe vast iets verkeerd. Ook een keer bemest en veel water.
Vaste lathyrus: pas snoeien als er geen kans meer is op nachtvorst. De stengel is hol, kan “vol lopen” met water en zo kapot vriezen. De plant kan tot op de grond toe worden afgeknipt. “Snoeien is bloeien”‘ is hier duidelijk het motto.
Er zijn 2 soorten lathyrus. De eenjarige is Lathyrus odoratus. De vaste plant is Lathyrus latifolius.
Lathyrus is erg giftig, vooral de zaden; knip eventuele peulen af om te voorkomen dat deze worden verward met de eetbare peulen van de gewone erwt.
Is de Lathyrus giftig?
Moet je de zaadjes uit de peulen halen of in de peulen wegleggen tot het zaaien volgend jaar?