Oud tuingereedschap: soms ligt het al jaren achter in de schuur, werkeloos en roestig. Deze zomer mogen harken, gieters en schoppen weer opvallen, een beetje mooier gemaakt en decoratief tentoongesteld in de tuin.
Gedipt & gepimpt
De stelen en handvaten van dit oude tuingereedschap zijn ‘gedipt’ in verf en opgehangen aan een fraai kapstok. Het pimpen is simpel: zet een streepje tot waar je wilt verven en verf dat gedeelte in een mooie kleur.
Verf Pink ground, Cooking Apple, Teresa’s green (farrow-ball.com), mintgroene kapstok Bloomingville, bordje met tekst, roze kruk, gieter (intratuin.nl), groen to-do boekje (loods5.nl), blikje touw, zaadbewaarzakjes (dewiltfang.nl), klimop in pot (homeandgardenplants.net).
Over oud tuingereedschap 1: vork
Een hooivork of riek lijkt van alle tuingereedschappen nog het meest op een menselijke hand. In feite is het een veel grotere, sterkere en scherpere ‘hand’ om los materiaal mee op te scheppen of vast te steken. Met een zogenaamde spitriek kun je ook harde grond omwoelen. Er zijn vorken met twee, drie, vier of zelfs vijf tanden. Aanvankelijk werden ze uit hout gesneden, later uit een gloeiende staaf staal ‘gerold’. Een praktische vork voor bladeren, compost of het losmaken van aarde heeft bij voorkeur vier tanden.
Schep wordt vogel-veranda
Een oude schep heeft een nieuwe functie gekregen als vogelhuis-standaard. Gebruik een oud huisje (of koop een eenvoudig exemplaar) en verf het in een frisse kleur, inclusief het bovenste deel van de steel. Bevestig het huisje met twee hoekprofielen en met twee schroeven van bovenaf op het handvat van de schep.
Over oud tuingereedschap 2: schep of spade
Met een spade wordt de grond doorklieft, terwijl een schep is ontworpen om mee te schuiven of letterlijk iets op te scheppen. Het blad van de spade is vlak en scherp, je kunt hem met je voet vrijwel recht in de grond duwen, om vervolgens de greep achteruit te trekken, waardoor de grond wordt opgetild. Een schep is juist schotelvormig en kan in één lage schuifbeweging veel opnemen. De middeleeuwse spade was nog een ruw en zwaar ding, vaak helemaal van hout met een stukje ijzerbeslag als snede. Pas met de ontwikkeling van ijzer- en staalproductie rond 1850 werd het mogelijk om hard en toch buigzaam metaal te maken.
Verf Folly green (farrow-ball.com). Vogelhuisje en plantenpot (intratuin.nl). Vogeltje (klevering.nl), bistrostoeltje(Fermob via dacks.nl), witte hoed (hm.com), waterkan Haws (dewiltfang.nl).
Uniek rek
Kijk, hoe goed een oude hark nog is om te toveren in een rekje voor tuingereedschap: de oude generatie draagt de nieuwe!
Zadenbewaarzakje, handrooivork, verplantschopje, buxusschaar en handculitvator (dewiltfang.nl). Plantlabel (intratuin.nl).
Over oud tuingereedschap 3: hark
Was de hark aanvankelijk een gereedschap om korenaren mee te oogsten, al gauw werd het een instrument om erf en tuin netjes te houden. Perken worden het best gladgestreken met een hark met recht tanden. Een hark met gebogen tanden is heel geschikt om een stenige ondergrond te egaliseren en takjes en andere ongeregeldheden bij elkaar te vegen. En dan is er nog de waaiervormige gras- of bladhark, ook wel draadhark genoemd, waarmee het gazon en erf er weer uitzien om door een ringetje te halen. Tegenwoordig ook vaak gemaakt van stevig bamboe in plaats van metaal.
Groene pruikjes
Hier blijkt oud tuingereedschap nóg een onverwachte kant te hebben: die van drager voor decoratieve mosplantjes. Vul een mandje met vetplantjes en prik voorzichtig op de hark. Werk af met mos en bind alles stevig vast met touw.
Witte ladder, hanger met groen touw, bordje met tekst, vetplanten, mos, mandje (intratuin.nl).
Over oud tuingereedschap 4: gieter
De gieter lijkt een heel oud stuk tuingereedschap, maar begin 1700 moest in een boek over tuinieren nog worden uitgelegd wat een gieter was: ‘Hij doet de regen na die uit de hemel valt. Als hij voorover wordt gehouden, dan valt er water uit duizend gaatjes in de kop die erop zit.’ Zo’n eenvoudige gieter is goedbeschouwd ook een meesterwerkje van technologie. Een doorontwikkelde emmer, zou je kunnen zeggen, maar dan wel een die het water precies laat neerkomen waar je het wil hebben en in de juiste hoeveelheid. De eerste gieter met broes, de tuit vol gaatjes, was van aardewerk. Nog te zwaar en onhandig. Een sprong voorwaarts kwam met het gebruik van licht metaal en de stevige handgreep, die het mogelijk maakte met één hand te sturen.
Geen oude spullen in de schuur?
Het leukste is natuurlijk om afgedankte spullen een nieuw leven te geven, maar het is ook heel goed mogelijk om mooi oud tuingereedschap op rommelmarkten of via internet op de kop te tikken. Het gereedschap op bovenstaande foto’s is deels privébezit en deels afkomstig van Atelier Authentique (atelier-authentique.nl).
Fotografie: Rolinda Windhorst. Styling: Stijlbloem/Fleur Spronk M.m.v. Home and Garden Plants, homeandgardenplants.net (planten)
Het beste voor binnen & buiten Bestel de nieuwste Home & Garden Word abonnee
Wat een decoratieve ideeen voor de recyclage van tuingereedschap. Ik heb ook nog een zwik van die oude scheppen en harken die in de schuur staan te roesten. Interessante informatie ook, ik wist helemaal niet dat de hark oorspronkelijk bedoeld was voor het oogsten van korenaren. Zo zie je maar weer.