Hij wordt wel de boerenhortensia genoemd, maar in de stad bloeit hij net zo mooi. Met duizenden kleine bloemen in wolkige bollen van kleur. Vijf maanden van gulle overvloed, onvermoeibaar en sterk, zolang het maar af en toe regent.
Er zijn natuurlijk tientallen soorten en nog veel meer rassen en variëteiten, maar de boerenhortensia (Hydrangea macrophylla) is de meest bekende. Je ziet hem overal, rijk bloeiend met grote bloemenbollen of platte schermen met bloemen rond de rand. Hij kan tot ruim twee meter hoog worden en bloeit van half juni tot diep in de nazomer in rode, witte en blauwe tinten. Sommige nieuwe soorten zelfs tot ver in herfst.
De boerenhortensia doet zijn naam nog steeds eer aan: vaak zie je hem langs sloten en rond boerderijen staan. Boeren planten de heester met opzet dicht bij huis, omdat hij daar met zijn sterke wortels vocht onttrekt aan de grond. Staat de plant op drogere grond of in de volle zon, blijf dan geregeld water geven, want Hydrangea houdt van vocht. Heel toepasselijk komt zijn naam van het Latijnse woord voor waterkruik (hydro = water en angeion = kruik). Zijn ontdekker, de plantkundige Grovonius, vond dat elk bloempje aan een waterkruikje deed denken.
Veel hortensia’s hebben de bijzondere eigenschap om van kleur te veranderen. Van roze naar blauw, bijvoorbeeld. Dat heeft te maken met de grondsoort: zure grond (met weinig kalk) doet het goed. Je kunt de kleur ook manipuleren, door begin september aluminiumsulfaat of kali-aluin door de grond te mengen (bij het tuincentrum te koop). De blauwe kleur houden is afhankelijk van het soort water. Kalkhoudend water uit de kraan doet deze kleur teniet, dus gebruik liever regenwater. Een topper onder de toverbollen is de ‘Magical’ hortensia, speciaal gekweekt om tijdens het seizoen wel drie tot vier keer van kleur te veranderen.
Hortensia’s kunnen prima van binnen naar buiten verhuizen. In de winter gekocht of gekregen, leven de planten buiten vaak weer helemaal op. Snijd de uitgebloeide stengels weg en laat de wortelkluit eerst goed nat worden in een emmer voor je hem in een diep plantgat met verse tuinaarde zet.
De bloemen van de boerenhortensia bloeien op overjarig hout, dus ze zijn al in het voorgaande jaar gevormd. Knip daarom alleen de dode bloemen uit de struik. Maart is daarvoor de beste maand. In de winter zijn de droge bollen niet alleen heel decoratief, de gedroogde bloemen beschermen ook de knoppen tegen vorst. Wil je de hortensia wat kleiner, knip dan gedurende een paar jaar om en om wat takken bij de grond af, zodat de struik niet direct kaal is. Overigens zijn er ook nieuwe hortensiasoorten als ‘Forever & Ever’ en ‘Endless Summer’, die op eenjarig hout bloeien en geen specifieke snoeiregels hebben.
Plant boerenhortensia als haag als je een (grote) schaduwrijke tuin hebt. De plant is weliswaar bladverliezend in de winter, maar de verdroogde bollen geven een heel fraai wintersilhouet. Mooi meegenomen: zo’n haag vraagt weinig onderhoud en hoeft ook niet te worden gesnoeid, tenzij je hem te breed vindt uitwaaieren.
Al is het er maar één: hortensia’s staan geweldig in een grote vaas. De beste tijd om bloemen te plukken is ’s morgens vroeg en aan het eind van de dag. Snijd de stengel schuin af, verwijder de onderste bladeren en zet de vaas niet in de volle zon. De bollen drogen prachtig in, als je ze na verloop van tijd op een klein laagje water laat staan, dat langzaam verdampt.
Kijk voor meer informatie en inspiratie over hortensia’s op hydrangeaworld.com Op onderstaande sites van kwekers vind je niet alleen mooie hortensia’s maar ook veel informatie:
• arborealis.nl
• esveld.nl
• hortensianederland.nl
• magicalfourseasons.com
• hovaria.com
• haagplanten.net
Fotografie en tekst: Maayke de Ridder
Meer over de boerenhortensia vind je in H&G 6 2017!
Het beste voor binnen & buiten Bestel de nieuwste Home & Garden Word abonnee
Bij ons blijven de bloemen van de boerenhortensia onder de bladeren. Wat kunnen we hier aan doen zodat de bloemen zichtbaar worden?